Module 6 - Psychologie en psychiatrie
Inleiding
Verantwoording
In deze module komt de psychosociale zorg voor patiënten met brandwonden en hun naasten
aan de orde. Deze zorg vraagt specifieke kennis, vaardigheden, communicatie, begeleiding en
de juiste beroepshouding van de brandwondenverpleegkundige.
Een deel van de patiënten heeft voorafgaand aan het ongeval al psychische problemen, zelfs in
die mate dat de problemen ten grondslag aan het ongeval liggen. Het komt ook voor dat de
patiënt psychische problemen ontwikkeld in reactie op het brandwondenongeval.
Het brandwondencentrum is een plek waar de brandwondverpleegkundige kan worden
geconfronteerd met heftige emoties van de patiënt, familie en of diens
naasten/verzorger/voogd/mentor/curator* , maar ook met de emotionele verwerking van
eigen traumatische ervaringen. Binnen deze module wordt hier ook aandacht aan besteed.
De fysieke en psychosociale voorbereiding op het ontslag uit het brandwondencentrum vraagt
om bijzondere aandacht in de zorgverlening. De brandwondverpleegkundige heeft hierin een
begeleidende rol samen met de diverse disciplines.
* In de module wordt over patiënten en familie gesproken. Bij het lezen van patiënten en
familie kan ook naasten/verzorger/voogd/mentor/curator worden gelezen.
CanMeds
De competenties zijn afgeleid van de CanMEDS competentiegebieden die in het
beroepsdeelprofiel zijn verwerkt. Binnen de module zullen de CanMEDS uit het
beroepsdeelprofiel in de praktijk richtinggevend zijn.
Module inhoud
De module richt zich op ondersteunende thema’s die nodig zijn voor de ontwikkeling van
specifieke kennis, vaardigheden en attitude voor de beroepsuitoefening binnen de
brandwondenzorg. Bij elk thema leert de student eigen handelen, beroepshouding, normen en
waarden te ontwikkelen op het vereiste niveau van de beroepsuitoefening. Bij elk thema staan
specifieke leerdoelen vermeld, die tevens gelden als lesdoelen en/of persoonlijke leerdoelen.
Thema 6.1 Psychiatrische ziektebeelden
Thema 6.2 Psychologische zorgverlening aan volwassen brandwondenpatiënten
Thema 6.3 Nazorg aan volwassen brandwondenpatiënten
Thema 6.4 Omgaan met traumatische gebeurtenissen
Proeve van bekwaamheid
Thema 6.1 – Psychiatrische ziektebeelden en cognitieve stoornissen
Inleiding
Bij patiënten met een psychiatrische aandoening komt het voor dat de brandwonden een
gevolg zijn van een suïcidepoging of van automutilatie tijdens een crisissituatie. In een aantal
gevallen is deze daad een eerste teken dat er sprake is van een psychiatrische en/of cognitieve
stoornis. De zorg voor deze categorie patiënten brengt specifieke verpleegproblemen met zich
mee. Het bieden van een veilige omgeving is een vereiste, waarbij een uniforme benadering
van de patiënt centraal staat.
Figuur 2 https://nursestobe.jouwweb.nl/psychiatrie
Het leerdoel is gebaseerd op de CanMEDS competentiegebieden:
Vakinhoudelijk handelen (VIH);
Kennis en Wetenschap (KW);
Professionaliteit en kwaliteit (PK).
Leerdoel en/of beoogde resultaten
De student kan aan de hand van de situatiegegevens verpleegkundige zorg toepassen bij de
opvang en behandeling van de individuele brandwondenpatiënt met een psychiatrische
stoornis volgens de richtlijnen van de instelling.
Subdoelen en/of beoogde subresultaten
De student is in staat:
- De kenmerken van de volgende ziektebeelden en/of stoornissen in relatie tot het
brandwondenletsel te verwoorden:- Depressie
- Psychose
- Borderline
- Schizofrenie
- Dementie
- Delier
- Passende maatregelen met betrekking tot de veiligheid van de patiënt en diens omgeving
te nemen, bij opname en verblijf na een tentamen suïcide; - Specifieke observaties met betrekking tot bovengenoemde ziektebeelden en/of
stoornissen te benoemen; - Onderzoek en behandeling met betrekking tot deze problemen te verwoorden en waar
nodig uit te voeren; - De werking en bijwerking van farmacologische interventies te verwoorden;
- De veel voorkomende verpleegkundige diagnoses met betrekking tot de genoemde
psychiatrische en/of cognitieve stoornissen te formuleren en daarbij een passend
verpleegplan op te stellen, de interventies toe te passen en te rapporteren; - De grenzen van het verpleegkundige domein met betrekking tot bovengenoemde
ziektebeelden en/of stoornissen te benoemen en (zonodig) andere disciplines in te schakelen; - Te benoemen op welke wijze andere disciplines betrokken zijn bij patiënten met de
genoemde psychiatrische en/of cognitieve stoornissen.
De zorg voor psychiatrische patiënten te evalueren en het verpleegplan bij te stellen, te
rapporteren en over te dragen; - Te reflecteren op eigen handelen in praktijksituaties en nieuwe inzichten te integreren in
het eigen handelen.
Veronderstelde beginsituatie/kennis
De student kan vanuit de pathofysiologie de meest voorkomende psychiatrische aandoeningen
en/of stoornissen benoemen.
Voorbereidende leeractiviteiten
Bronnenstudie
Bestudeer: Psychische en psychiatrische problemen uit het digitale handboek
Brandwondenzorg;
Bestudeer uit het boek Pro Active Nursing, klinische problematiek inzichtelijk,
zorgthema Welbevinden en Mentale functies
Lees naar interesse de richtlijn: A.E. Hemert, e.a., (2012), Diagnostiek en behandeling van
suïcidaal gedrag, Trimbos instituut.
Voorbereidende opdracht
Welke maatregelen worden door het multidisciplinaire team getroffen als er een patiënt
met brandwonden veroorzaakt door een Tentamen Suïcide wordt opgenomen?
Schrijf een sterkte/zwakte analyse a.d.h.v. de gedragscriteria uit het feedback en
beoordelingsformulier verpleegkundige beroepspraktijk. Geef in de analyse per
gedragscriterium één voorbeeld, waarin de sterke of zwakke punten tot uitdrukking
komen.
Uitvoering leeractiviteiten tijdens studiebijeenkomst
Resultaten voorbereidende opdracht
De voorbereidende opdracht kan in het hoorcollege ter sprake worden gebracht. In de
interactieve les komt de sterkte/zwakte analyse terug d.m.v. voorbeelden.
Theorie en toepassing
In een hoorcollege/onderwijsleergesprek wordt de omgang met de patiënt met de psychische
en cognitieve problematiek met brandwonden besproken.
Voorbespreken praktijkopdracht
In de lesdagen wordt door de opleidingscoördinatoren de gelegenheid gegeven om de
praktijkopdracht te bespreken en eventuele onduidelijkheden ten aanzien van de uitwerking
en beoordeling toe te lichten.